Χρήστος Σκαρλέας
Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος Αν. Διευθυντής Κέντρου Ακτινοθεραπευτικης Ογκολογίας και Τμήματος Ακτινοχειρουργικής Εγκεφάλου Gamma – Knife, ΥΓΕΙΑ
Η Ακτινοχειρουργική με το Gamma Knife ή χειρουργική χωρίς νυστέρι αποτελεί μια εναλλακτική μορφή θεραπείας έναντι της ανοιχτής χειρουργικής κρανιοτομίας. Η θεραπευτική αυτή μέθοδος, υλοποιεί στο μέγιστο την βασική φιλοσοφία της ακτινοθεραπείας, μειώνοντας στο ελάχιστο την επιβάρυνση των φυσιολογικών ιστών κατά την επικέντρωση υψηλής δόσης ακτινοβολίας στον όγκο στόχο. Δεν αφαιρεί τον στόχο αλλά καταστρέφει το DNA των κυττάρων πού χάνουν την ικανότητα αναπαραγωγής ,λύονται και απομακρύνονται με την βοήθεια του αμυντικού συστήματος. Το 1968 ο σουηδός νευροχειρουργός Leksell σε συνεργασία με τον Larson κατασκευάζουν το πρώτο Gamma Knife με 179 πηγές κοβαλτίου-Co. Η Ακτινοχειρουργική με Gamma Knife είναι μη επεμβατική και ανώδυνη και εφαρμόζεται χωρίς γενική αναισθησία σε μία και μόνο συνεδρία. Σήμερα το Gamma Knife Perfection αποτελεί το πλέον σύγχρονο εργαλείο Ακτινοχειρουργικής εγκεφάλου παγκοσμίως.
Τι είναι το Gamma Knife Perfectio;
Πρόκειται για ένα αυτοματοποιημένο ακτινοχειρουργικό μηχάνημα που ελέγχεται από προγραμματισμένο ηλεκτρονικό υπολογιστή καταστρέφοντας τρισδιάστατους όγκους σε πολύ σύντομο χρόνο σε σύγκριση με άλλες τεχνολογίες. Κατά την διάρκεια της διαδικασίας περισσότερες από 192 ακτίνες από πηγές κοβαλτίου συγκλίνουν με μεγάλη ακρίβεια πάνω στον όγκο - στόχο. Οι δέσμες του Gamma Knife είναι δέσμες από ακτινοβολία gamma οι οποίες περνούν ανέπαφα διαμέσου του κρανίου και των πέριξ φυσιολογικών ιστών. Έχουν μειωμένη ένταση και δεν δημιουργούν βλάβες στους ιστούς μέσω των οποίων διέρχονται, οδεύοντας προς τον στόχο. Οι ακτίνες συγκλίνουν προς ένα ισόκεντρο, όπου η ένταση της ακτινοβολίας γίνεται εξαιρετικά υψηλή. Η εξαιρετική εστιακή ακρίβεια, μικρότερη από 0,3mm καθιστά εφικτή την χορήγηση υψηλής δόσης ακτινοβολίας σε μία και μόνο συνεδρία χωρίς καμία τομή, με ελάχιστο πόνο. Μελέτες έχουν δείξει ότι το σύστημα αυτό είναι 10 φορές ακριβέστερο και 100 φορές ασφαλέστερο από άλλες ανταγωνιστικές τεχνικές όπως Cyber Knife, Linacs, Novalis-Tx.
Το Gamma Knife Perfection προσφέρει:
- Εξαιρετική ακρίβεια και υψηλή αποτελεσματικότητα
- Ειδικό σχεδιασμό του συστήματος ώστε το εύρος της θεραπευτικής χρήσης να επεκτείνεται εκτός από τον εγκέφαλο, στον αυχένα και την βάση του κρανίου
- Πλήρη αυτοματισμό λειτουργίας, που σημαίνει οικονομία χρόνου- δραστική μείωση της διάρκειας της επέμβασης
- Σημαντική μικρότερη διασπορά ακτινοβολίας στα υπόλοιπα σημεία του σώματος
- Άμεση ανάνηψη του ασθενούς και επιστροφή στην καθημερινότητα του
Καλλίτερη ποιότητα ζωής για τον ασθενή
Ενδείξεις Ακτινοχειρουργικής Gamma Knife:
- Όγκοι εγκεφάλου (μηνιγγίωμα, ακουστικό νευρίνωμα, αδένωμα υπόφυσης, γλοίωμα, αναπλαστικό επενδύμωμα, κρανιοφαρυγγίωμα, αιμαγγειοπερικύττωμα, μυελοβλάστωμα, PNET, μεταστάσεις)
- Όγκοι βάσης κρανίου ( χόρδωμα, παραγαγγλίωμα, χονδροσάρκωμα)
- Αγγειακές βλάβες (αρτηριοφλεβώδεις δυσπλασίες (AVM), σηραγγώδη αιμαγγειώματα στελέχους )
- Λειτουργικές διαταραχές (νευραλγία τριδύμου, επιληψία, ιδιοπαθής τρόμος - θαλαμοτομή, τρόμος Ν. Parkinson, χρόνιος πόνος )
- Ιδεοψυχαναγκαστικές διαταραχές
- Οφθαλμικοί Όγκοι (μελάνωμα οφθαλμού, εκφύλιση ωχράς κηλίδας
- Παιδιατρικοί Όγκοι.
Η νέα τεχνική ακινητοποίησης της κεφαλής, EXTEND, επιτρέπει όχι μόνο τη χορήγηση Ακτινοχειρουργικής θεραπείας χωρίς τη χρήση Στερεοτακτικής στεφάνης ακινητοποίησης, αλλά και την θεραπεία σε όγκους στην περιοχή της τραχηλικής χώρας και της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.
Συμπεράσματα:
H Ακτινοχειρουργική (SRS) Gamma Knife εστιάζει μία μεγάλη εφάπαξ δόση σε μικρές βλάβες με υψηλή γεωμετρική ακρίβεια με σκοπό είτε να καταστρέψει, ή να εμποδίσει την ανάπτυξη ενός όγκου, είτε να προκαλέσει την απόφραξη μιας αγγειακής βλάβης.
Η δυνατότητα να ακτινοβολεί με υψηλή δόση τον όγκο κρατώντας ελάχιστη τη δόση των υγιών ιστών, μεγιστοποιεί το όφελος της ακτινοβόλησης, αυξάνοντας τα ποσοστά του τοπικού ελέγχου.
Συγκριτικά με την χειρουργική, η ακτινοχειρουργική αποφεύγει την νοσηρότητα ενός χειρουργείου και την πιθανότητα επιπλοκών (μικρότερο τραύμα, ελάχιστη επεμβατικότητα).
Η ολοκλήρωση της εφαρμογής ακτινοχειρουργικής σε μία ημέρα επιτρέπει την ταχύτερη ανάρρωση με ελαχιστοποίηση του χρόνου νοσηλείας και την επιστροφή του ασθενούς σε κανονική δραστηριότητα με όλο το ψυχολογικό όφελος.
Επιπλέον η εφαρμογή ακτινοχειρουργικής στον ασθενή δεν επηρεάζει τη δυνατότητα να υποβληθεί στο μέλλον σε νέα ακτινοχειρουργική Gamma Knife θεραπεία αν αυτό χρειαστεί.